Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2010

ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Το Εθνικό Κέντρο Χορογραφίας στην Εξ Αν Προβάνς βαφτίστηκε από τον  δημιουργό του «Μαύρο Περίπτερο». Οι μεγάλες βέργες του μπετόν διακλαδίζονται πάνω στις γυάλινες επιφάνειες, καθώς ο αρχιτέκτονας καταργεί τις εσωτερικές δοκούς στήριξης ώστε να αφήσει ελεύθερο τον χώρο  στους χορευτές για τις πρόβες τους και τις χορογραφίες τους

Οταν η αρχιτεκτονική γίνεται πολιτική πράξη
Της Εφης Φαλίδα

Η αρχιτεκτονική μπορεί να είναι ευαίσθητη στις κοινωνικές αλλαγές, στον τόπο και κυρίως τις ανάγκες και να είναι κάτι παραπάνω από ένα ωραίο περίβλημα πιστεύει ο Ρούντι Ριτσιότι, που θα μιλήσει απόψε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Μegaron Ρlus
Ο Ρούντι Ριτσιότι ζυγιάζει τα λόγια του και φορτώνει τις λέξεις του με ιδεολογικό νόημα. Είναι ο αρχιτέκτονας που διεκδικεί την ταυτότητα της καταγωγής του από τον μεσογειακό Νότο. Για να κάνει τη διαφορά από τους σύγχρονους συναδέλφους του με την ψυχρή λογική και το εμπορικό περιεχόμενο της επαγγελματικής τους ατζέντας. Την ώρα που το ρεύμα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής αψηφά τις ιδιαιτερότητες του περιεχομένου και δημιουργεί εντυπωσιακά περιβλήματα, ο Ριτσιότι αφουγκράζεται πρώτα τις ανάγκες ενός κτιριακού προγράμματος.

«Ονειρεύομαι μία μέρα να πω ότι η μοίρα του αρχιτέκτονα είναι να αντιμετωπίσει διαφορετικά πράγματα από την αρχιτεκτονική στο χαρτί. Πρέπει να συνεχίζει να ψάχνει πέρα από το όριο της πολιτικής και της αισθητικής ορατότητας. Δεν έχω άλλη επιθυμία από το να χτίζω πάνω σε πεποιθήσεις. Ο κυνισμός του περιβάλλοντος με τρομάζει . Το ίδιο και η δειλία ως αριστοκρατική απόσταση. Το όνειρό μου είναι να μπορώ να αντιμάχομαι τις νέες λανθασμένες αντιλήψεις που προέρχονται από μία γραφειοκρατία όλο και πιο αυταρχική», δήλωνε σε μία συνέντευξή του με αφορμή τον σχεδιασμό μιας ιδιωτικής κατοικίας στην Ολιούλ.

Γεννήθηκε στο Αλγέρι το 1952. Σπούδασε μηχανικός στη Γενεύη και αποφοίτησε από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής της Μασσαλίας. Το 1980 άνοιξε το γραφείο του στην περιοχή Μπαντόλ στη Γαλλία. Και στη δεκαετία του ‘90 μία αίθουσα για ροκ συναυλίες, το Στάδιο της Βιτρόλ, τον κάνει γνωστό στους συμπατριώτες του. «Η αίθουσα αυτή είναι φτιαγμένη από μονόλιθους μαύρου μπετόν. Μία κατασκευή σκληρή μέσα σε ένα περιβάλλον άγονο, ερημικό. Είναι ένα έργο μπαρόκ» λέει ο ίδιος περιγράφοντας το Στάδιο στο βιβλίο «Rouge et Νoir» (Εκδ. Εditions Sens & Τonka). Ενώ το 2006 κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Αρχιτεκτονικής της Γαλλίας.

Η αγαπημένη λέξη του Ρούντι είναι η αυτονομία, γράφει ο κριτικός τέχνης Τιμ Παλέτ, για το δικαίωμα να κυβερνάται κανείς από τους δικούς του νόμους. Ανεξαρτησία πνεύματος, γούστο για την αντιπαράθεση, ακόμη και για την ασυμφωνία. Οι κριτικοί τέχνης και οι θεωρητικοί της αρχιτεκτονικής συμφωνούν ότι ο Ρούντι Ριτσιότι αντιμετωπίζει την αρχιτεκτονική ως μία ισχυρή πολιτική πράξη. Ετσι προέκυψαν το Μουσείο Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πολιτισμών στη Μασσαλία, το Μαύρο Περίπτερο-Κέντρο Σύγχρονου Χορού στην Εξ Αν Προβάνς, το Παλάτσο Ντελ Σίνεμα στη Βενετία, η Βιβλιοθήκη της Ρουέν, η Γέφυρα της Ειρήνης στη Σεούλ. Αλλά και η νέα πτέρυγα Βισκόντι στο Μουσείο του Λούβρου. Μια κατασκευή που μοιάζει με ιριδίζον μεταλλικό σύννεφο την οποία συνυπογράφει με τον Μάριο Μπελίνι και που πρόκειται να στεγάσει τη συλλογή ισλαμικής τέχνης του Λούβρου.

Σε μία συνέντευξή του όπου υποστηρίζει τη μεσογειακή του ταυτότητα αλλά και το Μουσείο Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πολιτισμών στη Μασσαλία (ΜUCΕUΜ), ο Ρούντι Ριτσιότι εξηγεί: «Η Μασσαλία δεν είναι Μπιλμπάο ή Σίδνεϊ. Δεν πρόκειται για έναν ακαλλιέργητο τόπο, για ένα νέο αστικό τοπίο. Ο τόπος είναι σημαδεμένος από άλλα γνωρίσματα. Ας πούμε την εγγύτητα της θάλασσας, τον χαρακτήρα του λιμανιού, την Ιστορία. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε shopping & fucking (κατανάλωση και σεξ) για να θεωρούμαστε σύγχρονοι. Στη Μεσόγειο προσπάθησα να πω όχι στον ιμπεριαλισμό, στη λάμψη, στο αλουμίνιο για να μη γίνω μεταφορέας μιας βαλίτσας που έχει μέσα της μία γενικευμένη και παγκοσμιοποιημένη τάση. Η Μασσαλία δεν είναι η επίπεδη χώρα την οποία ονειρεύονται οι κυνικοί πολεοδόμοι. Ναι, μπορείτε να μου προσάψετε τις κατηγορίες σας γι’ αυτές τις τοπικιστικές (πολύ νότιες) πεποιθήσεις μου».

Τι είπε ο αρχιτέκτονας

Για τον μινιμαλισμό:
«Ηταν ένα λαμπρό καλλιτεχνικό κίνημα στα ‘60s-’70s, που χρηματοδοτήθηκε από τη CΙΑ για τη διάδοση του πολιτιστικού μοντέλου του Υankee στο εξωτερικό. Δεν ήταν ούτε αισθητικό ούτε πολιτικό πρόγραμμα, αλλά μία σύνθεση, μία αναπαράσταση του λευκού αγγλοσαξονικού και προτεσταντικού κόσμου. Δεν με εκπλήσσει το γεγονός ότι οι σημερινοί αρχιτέκτονες συμπεριφέρονται σαν άποικοι αυτού του κινήματος. Η μινιμαλιστική τέχνη ήταν ένα καταστρεπτικό κίνημα που έχει διαλύσει ένα μεγάλο κομμάτι από ολόκληρη την ευρωπαϊκή έκφραση».

Για την οικονομική κρίση:
«Εχουμε περάσει όλοι μας σε έναν συλλογικό ‘’σοδομισμό’’ και όλοι διατηρούμε το σαρδόνιο χαμόγελο της Τζοκόντα χωρίς να μπορούμε να διαμαρτυρηθούμε. Πολλά από τα έργα ακυρώθηκαν, αλλά δεν έχω απολύσει προσωπικό. Αυτό είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό του αρχιτέκτονα, το να ξέρει δηλαδή να υπερασπίσει τη μνήμη της εργασίας του και να προστατεύσει τους εργαζομένους του».

Δεν υπάρχουν σχόλια: