Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2009

ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

Το πρόβλημα» είπε ο Φρόιντ, «είναι ότι καμιά απ' αυτές τις διαγνώσεις δεν ερμηνεύει όλα τα συμπτώματα».
«Ζιγκ», είπε ο Μπρόιερ, αφού σηκώθηκε, σε εμπιστευτικό τόνο, «θα σου πω τώρα ένα μυστικό του επαγγέλματος. Μια μέρα θα είναι το ψωμοτύρι σου στο ιατρείο. Το έμαθα από τον Οπόλτσερ που κάποτε μου είπε: "Ένας σκύλος μπορεί να έχει και ψύλλους και ψείρες"».
«Εννοείς ότι ο ασθενής μπορεί-»
«Ναι», είπε ο Μπρόιερ, πιάνοντας τον Φρόυντ από τους ώμους. «Ο ασθενής μπορεί να έχει δύο ασθένειες. Συνήθως, μάλιστα, οι ασθενείς που καταλήγουν στον ειδικό, έχουν πράγματι πάνω από μία».
Αυτό το μικρό απόσπασμα από το αριστούργημα του Irvin D. Yalom «Όταν έκλαψε ο Νίτσε» είναι ένας χρήσιμος οδηγός για πολλα παράξενα που συμβαίνουν στη ζωή μας.Κάποιες στάσεις και ενέργειες στην καθημερινοτητά μας δεν έχουν μόνο μία αφετηρία η αιτία .
Το πρόβλημα δημιουργείται όταν νομίζουμε ότι υπαρχει "ένα φάρμακο για όλες τις νόσους" και με αυτό προσπαθούμε να θεραπεύσουμε(ερμηνεύσουμε)τα πάντα.
Αυτή σίγουρα δεν είναι δημοκρατική λογική ούτε Ελληνική σκέψη και δράση.
Είναι λογική που έχει εισαχθεί απο άλλους χώρους και άλλες κοινωνικές θεωρίες που ποτέ δέν είχαν στο επικεντρό τους τον άνθρωπο,απο θεωρίες που όπου εφαρμόστηκαν απέτυχαν παταγωδώς και για πολλά πολλά χρόνια ποτίζει με το φαρμάκι της το μυαλό και την ψυχή του Ελληνικού λαού προσπαθώντας να τον αλλάξει και να τον κάνει κάτι άλλο απο αυτό που είναι.Απο αυτό που επιτάσσει ο πανάρχαιος πολιτισμός του.
Δεν είναι μακρυά ο καιρός που θα ζητάμε συγνώμη επειδή είμαστε Ελληνες.
Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε "μολυνθεί"(άλλος λίγο, άλλος πολύ, δεν έχει σημασία) και το φάρμακο πιστεύω ότι είναι μια "βουτιά" στην Ελληνική παιδεία και στην πολύτιμη κληρονομιά της Κλασσικής Ελλάδας.
Η Ελλάδα είναι παγκόσμια μόνο όταν είναι δεμένη με το παρελθόν της.Αυτοί που την επιβουλεύονται αυτό προσπαθούν .Να την αποκόψουν απο το λαμπρό παρελθόν της, που πρέπει να αποτελεί την πυξίδα της πορείας της στους αιώνες.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Εδώ και καιρό χρωστάω ένα κείμενο με αφορμή μια στάση μας στη γιαγιά ένα μεσημέρι. Επειδή η έμπνευση δε μου έρχεται, αποφάσισα απλά να αντιγράψω ένα κείμενο που υπήρχε στο βιβλίο της Έκθεσης της Γ’ Λυκείου. Τα τελευταία 10 περίπου χρόνια το βιβλίο αυτό δεν έχει αλλάξει. Εξαφανίστηκε όμως κάποια στιγμή ως διά μαγείας (επί του μακαριστού Αρχιεπισκόπου…) το συγκεκριμένο κείμενο. Αναρωτιέμαι γιατί και απλά το παραθέτω, συμφωνώντας με το Φώτη ότι ίσως θα πρέπει να ζητήσουμε συγνώμη που είμαστε Έλληνες:
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ: ΤΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
«Συνολικά ο Εβραίος υποτασσόταν στην παράδοση, ενώ ο Έλληνας είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στο λόγο του.
Ας πάρουμε ένα περίφημο παράδειγμα. Η Ελληνική κι Εβραϊκή λογοτεχνία περιέχουν η καθεμιά τους την ιστορία ενός δίκαιου ανθρώπου που ο ουρανός του έστειλε μια άδικη δυστυχία. Ο Ιώβ «άνθρωπος αληθινός, άμεμπτος, δίκαιος, θεοσεβής, απεχόμενος παντός πονηρού πράγματος», έχασε τα αγαθά του, την οικογένειά του και την υγεία του από αιφνίδιο βούλευμα του ουρανού. Ο Προμηθέας, ο μεγάλος Τιτάνας, που είδε το ανθρώπινο γένος να εξολοθρεύεται παραμελημένο, το λυπήθηκε, δε φοβήθηκε τη θεϊκή οργή, έδωσε το πυρ στους ανθρώπους και για τιμωρία του ο Δίας τον κάρφωσε σ’ ένα απότομο κρημνό πάνω στον Καύκασο. Οι δύο «πάσχοντες» είναι σε πολύ ίδια κατάσταση: ο Προμηθέας υποφέρει, γιατί ακολούθησε τις υπαγορεύσεις της ευσπλαχνίας. Ο Ιώβ υποφέρει παρά την καθαρότητα της ζωής του. Αν ένας από τους δύο άξιζε τη μοίρα του, αυτός ήταν ο Προμηθέας. Η καθεμιά ιστορία ακολουθεί την ίδια πορεία. Και οι δύο άνθρωποι θρηνούν για τα βάσανά τους και διακηρύσσουν την αθωότητά τους. Φίλοι τους επισκέπτονται και τους συμβουλεύουν υποταγή στη θέληση του ουρανού. Ο Προμηθέας απαντά ότι η προσβολή που έκαμε ήταν εσκεμμένη και ότι ποτέ δεν θα υποχωρήσει στο Δία. Ο Ιώβ επιμένει ότι κανένα κακό δεν έκαμε. Ως εδώ οι ιστορίες συμπίπτουν. Αλλά παρατηρήστε πόσο διαφορετική είναι η ηθική που ο Έλληνας και ο Εβραίος συγγραφέας συνάγουν αντίστοιχα από τις δυστυχίες αυτών των δύο. Μέσα από την έρημο βγαίνει «λαίλαψ και νέφη» και μια φωνή ακούγεται που μιλά στον Ιώβ πείθοντάς τον, όπως παράξενα λέγει η επικεφαλίδα του κεφαλαίου, ότι είναι αμαθής και ηλίθιος. Τι είναι αυτός με όλη τη γνώση του, που θα ήθελε να ελέγχει τα συστήματα του Κυρίου; Πού ήσουν, του λέγει, «εν τῳ θεμελιούν με την γην;». Μπορεί ο Ιώβ να κάμει χιόνι ή πάγο ή βροχή; Μπορεί να οδηγεί και να διατάζει τους αστερισμούς; Τι ξέρει για τον Παντοδύναμο και «τας οδούς» του; Και ο Ιώβ με ήρεμη ευπείθεια δέχεται την απόφαση του Θεού. «Το βλέπω, είμαι μηδαμινός… ξεστόμισα πράγματα που δεν καταλάβαινα… πράγματα πολύ θαυμαστά για μένα, που δεν τα ήξερα… Γι’ αυτό σιχαίνομαι τον εαυτό μου και μετανοώ μέσα στη σκόνη και στη σποδό». Παρατηρήστε ότι ο Θεός δεν δικαιολόγησε την ποινή του Ιώβ, ούτε ο Ιώβ δέχτηκε ότι έπεσε σε σφάλμα. Μόνο που ανακάλεσε τα λόγια του και ταπείνωσε τον εαυτό του. Τα δεινοπαθήματά του παραμένουν μυστήρια ανεξήγητα. Αλλά ποιος είναι αυτός που θα έλεγχε «τας οδούς του Κυρίου»;
Αυτή η λύση, μπορούμε με ασφάλεια να μαντέψουμε, θα ήταν ακατανόητα για τον Έλληνα. Ο Αισχύλος δεν την αποδέχεται. «Ο Θεός πείθει τον Ιώβ πως βρίσκεται σε αμάθεια και βλακεία»: δεν υπάρχει ίχνος για τέτοια κατάληξη στην περίπτωση του Προμηθέα. Όταν ο Δίας προστάζει και απειλεί, ο Προμηθέας ανταπαντά με υβριστική πρόκληση: κάνει ό,τι δεν θα κάμει ποτέ ο Ιώβ: καταριέται το Θεό. Και τον καταριέται χωρίς να τιμωρηθεί ή να πάθει τίποτα περισσότερο. Ανόμοια προς τον Εβραίο, ο Αισχύλος κλείνει την ιστορία του όχι με θετική δικαίωση. Ο χρόνος και η Ειμαρμένη φέρνουν τον Ηρακλή, ο οποίος σκοτώνει το βασανιστικό γύπα: ο Δίας πείθεται να σπάσει τις αλυσίδες του Προμηθέα, και για αντάλλαγμα μαθαίνει ένα μυστικό κίνδυνο που απειλεί το θρόνο του. Αλλά ο Τιτάνας δεν ταπεινώνεται, ούτε ο Θεός εξυψώνεται: μια συμφωνία χαράζεται ανάμεσα στους δύο και καταλήγουν σε όρους. Από τον πρώτο ως τον τελευταίο στίχο ποτέ δεν έρχεται στο νου του Αισχύλου ότι μπορεί ο Προμηθέας να έχει στενή αντίληψη για τη δικαιοσύνη και ότι, όταν οι λογαριασμοί θα ανακεφαλαιώνονταν, θα μπορούσε ο Δίας να βγάλει το συμπέρασμα ότι στο κάτω κάτω είχε δίκιο. Χωρίς υποψία ότι θα μπορούσε να υποπέσει σε λάθος, ο Αισχύλος προσάγει το Θεό και τον Τιτάνα στη δικαστική έδρα του ανθρώπινου λόγου. Κρίνει και τους δύο σ’ αυτό το δικαστήριο χωρίς ευνοϊκή προκατάληψη για κανέναν από τους δύο, και όταν ο Θεός φαίνεται άδικος, τον καταδικάζει αδίστακτα.
Πόσο διαφορετικός σε όλα αυτά από τις θεότητες του Ελληνισμού είναι ο Ιεχωβά! Πόσο διαφορετική θέση κατέχει στη ζωή του λαού του! Είναι ζηλότυπος και αυθαίρετος Θεός: δεσπόζει τους πιστούς του και τους κάνει νάνους. Ο Ιεχωβά υπάρχει πριν από την ύπαρξη του λαού του, τον γνωρίζουν μόνο από την αποκάλυψη που έκαμε του Εαυτού του, και βρίσκονται μέσα στη χούφτα του χεριού Του. Ο Έλληνας λέγει για τον Απόλλωνα και το Δία: υπάρχουν. Ο Ιεχωβά λέγει στο λαό Του: ΥΠΑΡΧΩ. Οι Εβραίοι συγγραφείς δείχνουν αυτοϋποταγή και αυτοταπείνωση σ’ Αυτόν, καθόλου Ελληνική. Τους βασάνιζε η αίσθησή Του. Αυτός εμπνέει ό,τι υπάρχει μεγάλο και αξιομνημόνευτο στα γραφόμενά τους. Υπάρχουν 39 βιβλία στην Παλαιά Διαθήκη. Εκτός από ένα, όλα ασχολούνται συνεχώς με τις σχέσεις του Θεού με τον άνθρωπο. 19 –το βιβλίο του Ιώβ, οι Ψαλμοί, τα βιβλία των Προφητών- δεν έχουν άλλο θέμα. Δε συμβαίνει το ίδιο με την Ελληνική λογοτεχνία. Δε βρίσκεται από πίσω της, σαν αμετάβλητο βάθος, πάλη ανάμεσα στη θέληση του ανθρώπου και στη θέληση του Θεού. Δεν έχει επανειλημμένες διαμαρτυρίες εναντίον ενός αποστάτη λαού, που τα αυτιά του είναι συνεχώς βουλωμένα και οι καρδιές του χοντρές. Κι αυτό δεν οφείλεται σε καμιά εξαιρετική αγάπη της δικαιοσύνης από τους Έλληνες. Είναι προπάντων γιατί η θρησκεία δεν είναι το ίδιο πράγμα για τον Όμηρο ή τον Αισχύλο και για το Μωυσή ή τον Ησαΐα. Στο σχέδιό τους για τον κόσμο ο Θεός δεν ήταν το παν. Ήταν ένα μέρος της ζωής τους, σημαντικό μέρος, αλλά όχι περισσότερο. Υπήρχε για να προσφέρει την προστασία Του στις απασχολήσεις τους και στα συμφέροντά τους αλλά όχι να τους διευθύνει, να δεσπόζει, να τους καταπονεί. Αυτό συμβαίνει ακόμα και στους πιο «θρήσκους» Έλληνες. Όταν ο Πλάτων οικοδομεί την ιδανική Πολιτεία του, η πρώτη λέξη στις σελίδες του δεν είναι ο Θεός, η πρώτη σκέψη του συγγραφέα δεν είναι πώς θα ευχαριστήσει το Θεό. Πολύ αργότερα μέσα στην πραγματεία του φτάνουμε σε τέτοιες απόψεις. Διαβάστε την Πολιτεία του Πλάτωνα ύστερα από ένα από τα βιβλία των Προφητών και η διαφορετική διάθεση είναι φανερή.»
Ρ. Λίβινγκστον, Το Ελληνικό πνεύμα και η σημασία του για μας
Για την αντιγραφή: Ηλίας Απ.